SỞ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT

Những năm gần đây cây gừng đã và đang đem lại hiệu quả kinh tế cao, là một trong những cây trồng chủ lực góp phần xóa đói, giảm nghèo cho bà con nông dân tại một số địa phương trong tỉnh. Tuy nhiên, việc trồng gừng của bà con nông dân còn gặp khó khăn do trong suốt quá trình sinh trưởng cây gừng bị nhiều loại sâu bệnh tấn công nhưng phổ biến nhất là bệnh thối củ. Nếu phòng, trừ không đúng và không kịp thời bệnh sẽ làm cây chết và củ bị thối hoàn toàn, giảm năng suất nghiêm trọng.

Để việc trồng gừng đạt hiệu quả thì bà con nông dân cần biết:

Bệnh thối củ gừng có 2 dạng: Thối khô củ gừng do nấm (Rhizoctonia solani) gây ra và thối mềm, nhũn ướt do vi khuẩn (Erwinia carotovora) gây ra.

Bệnh thối củ do nấm

Vết bệnh đầu tiên là những đốm màu nâu xám, có những lá bị úa vàng và rủ xuống. Nấm bệnh tấn công vào phần gốc cây gần mặt đất. Bệnh nặng, vết bệnh lan rộng ra, không có hình dạng nhất định, xung quanh có viền nâu đen. Phần lớn vết bệnh có xu hướng lan xuống phía gốc, làm thối một phần củ. Vết bệnh thối khô và xốp. Bệnh nặng có thể làm chết cả cây và toàn bộ củ bị thối. Nấm tồn tại trong đất, xâm nhập vào gốc và củ gừng. Thời tiết nóng và ẩm là điều kiện thuận lợi cho bệnh phát triển.

Bệnh thối củ gừng do nấm

Bệnh thối củ do vi khuẩn

Vết bệnh lúc đầu là một đốm nhỏ màu nâu xám hơi mọng nước. Sau đó vết bệnh lớn dần và ăn sâu vào bên trong làm củ bị thối. Thối củ do vi khuẩn khác với bệnh thối khô do nấm là củ bị mềm nhũn, cắt ngang chỗ thối thấy có dịch nhờn hoặc khi ấn tay vào có chảy nước, có mùi hôi. Cây bị bệnh lá úa vàng và đổ gục. Bệnh còn gây hại trong thời gian bảo quản. Vi khuẩn tồn tại trong đất, xâm nhập vào củ qua vết thương. Bệnh thường gây hại mạnh trong những ngày mưa dầm, đất thoát nước kém.

Bệnh thối củ gừng rất khó trừ, lây lan nhanh và gây tổn thất lớn nên phòng bệnh là cần thiết và bắt buộc.

Bệnh thối nhũn củ gừng do vi khuẩn

Biện pháp phòng, trừ

Đối với những đồi, vườn gừng thường xuyên bị bệnh thối củ gây hại nên luân canh với cây trồng khác như ngô, đỗ tương...

Sau khi thu hoạch gừng, vệ sinh vườn đồi bằng cách thu gom toàn bộ tàn dư cây đem tiêu hủy.

Rắc vôi bột với liều lượng 70-100 kg/1.000 m² để xử lý đất nhằm hạn chế mầm bệnh trong đất.

Bón lót bằng phân hữu cơ hoai mục + chế phẩm sinh học Trichoderma và cân đối NPK để hạn chế bệnh.

Không lấy giống ở những đồi gừng bị bệnh, xử lý nguồn bệnh trên củ giống bằng cách ngâm củ giống trong thời gian 10 phút với các loại thuốc trừ nấm có tính nội hấp và lưu dẫn cao như: Aliette 80WP, Kasuran 47WP... pha 20-25g/10 lít nước, vớt ra để khô nước rồi đem trồng.

Trồng đúng mật độ, làm rãnh để thoát nước tốt.

Kịp thời phát hiện, nhổ bỏ và tiêu hủy cây bị bệnh, sau đó rắc vôi vào đất tại chỗ đã nhổ bỏ cây.

Khi xác định là bệnh thối khô do nấm thì phun một trong các loại thuốc như: Antracol 70WP, Ridomyl Gold 68WP, Score 250EC, Daconil 75WP...

Nếu bệnh thối nhũn do vi khuẩn thì phải sử dụng thuốc như: Aliette 800WG, Starner 20WP, Kasuran 47WP, New Kasuran 16.6 BTN ...

Những diện tích bị bệnh nặng cần phun kép 2-3 lần, cách nhau 3-5 ngày.

Chú ý: Những vườn, đồi gừng đang bị bệnh tuyệt đối không được bón phân hoặc phun các loại phân bón qua lá, phân vi sinh, các chất kích thích sinh trưởng. Cần phun theo chỉ dẫn trên nhãn thuốc và tuân thủ kỹ thuật “4 đúng”./.