Khu bảo tồn Loài và sinh cảnh Nam Xuân Lạc đặc trưng cho hệ sinh thái rừng trên núi đá của miền Bắc Việt Nam. Hệ sinh thái rừng còn nhiều cây gỗ quý hiếm cần được bảo vệ như cây nghiến, sam vàng, lát hoa, đinh…Trong những năm gần đây tình trạng khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép trong khu bảo tồn diễn ra khá phức tạp, gây ảnh hưởng không nhỏ đến công tác bảo tồn đa dạng sinh học tại Khu bảo tồn loài và sinh cảnh Nam Xuân Lạc.

Trước tình hình trên, phương án quản lý, bảo vệ rừng năm 2014 được phê duyệt nhằm mục đích huy động lực lượng trong nhân dân và các ngành chức năng tham gia tuần tra, kiểm tra rừng góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý, bảo vệ rừng; tổ chức ngăn chặn và xử lý kịp thời tình trạng khai thác, vận chuyển lâm sản trái phép trong khu bảo tồn; tạo tiền để cho các hoạt động quản lý bảo vệ rừng, bảo tồn đa dạng sinh học nhằm bảo vệ và phát triển bền vững tài nguyên rừng trong khu bảo tồn; tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng chuyên trách trong quá trình thực hiện nhiệm vụ quản lý bảo vệ rừng.

Phương án được thực hiện trên cơ sở căn cứ vào diện tích và tình hình thực hiện công tác quản lý, bảo vệ rừng của Khu Bảo tồn thiên Loài và sinh cảnh Nam Xuân Lạc, qua đó xác định các hạng mục ưu tiên hỗ trợ trong năm 2014, cụ thể như hợp đồng khoán bảo vệ rừng đối với cộng đồng dân cư vùng đệm; hỗ trợ các lực lượng tham gia truy quét bảo vệ rừng; mua sắm trang thiết bị và sửa chữa biển tuyên truyền phục vụ quản lý bảo vệ rừng.

Với tổng diện tích Khu Bảo tồn Loài và sinh cảnh Nam Xuân lạc là 4.155ha, nằm trên địa bàn hành chính của 3 xã Xuân Lạc, Đồng Lạc và Bản Thi huyện Chợ Đồn, 07 tháng đầu năm 2014 đã thực hiện gia hạn hợp đồng giao khoán cho 06 cộng đồng dân cư với tổng diện tích 1.737ha, định mức nhận khoán 100.000đ/ha/năm; 05 tháng cuối năm năm 2014 cần đưa vào giao khoán 1.737ha, giao cho 06 cộng đồng dân cư với định mức giao khoán 150.000đồng/ha/năm;

Ngoài ra, còn thực hiện việc mua sắm trang thiết bị và sửa chữa biển tuyên truyền phục vụ công tác quản lý bảo vệ rừng với kinh phí 54.482.500đồng; hỗ trợ các lực lượng tham gia truy quét bảo vệ rừng với tổng kinh phí 151.200.000đồng.

 Để thực hiện tốt Phương án quản lý, bảo vệ rừng đặc dụng thuộc Khu bảo tồn Loài và sinh cảnh Nam Xuân Lạc cần phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng Kiểm lâm khu Bảo tồn Loài và sinh cảnh Nam Xuân Lạc với chính quyền địa phương, các cơ quan để tuyên truyền, vận động nhân dân không tham gia khai thác trái phép lâm sản trái phép, tích cực tham gia nhận khoán bảo vệ rừng; đảm bảo bình đẳng đối với mọi thành phần tham gia nhận khoán bảo vệ rừng, giảm thiểu mâu thuẫn có thể nảy sinh; đồng thời phải rà soát toàn bộ diện tích rừng hiện có của khu bảo tồn, xem xét những khu vực có nhiều rừng và đang có nguy cơ bị xâm hại cao để giao cho cộng đồng, nhóm hộ nơi gần nhất nhận khoán bảo vệ; xây dựng thiết lập lại hồ sơ giao khoán cho phù hợp với tình hình thực tế hiện nay; định kỳ thực hiện phối hợp với chính quyền xã, các ngành liên quan tổ chưc kiểm tra, giám sát, nghiệm thu thanh quyết toán kinh phí cho những đối tượng nhận khoán bảo vệ rừng theo đúng quy định./.